Czym ciąć papier? Narzędzia do precyzyjnego cięcia papieru

Papier to łatwy w obróbce materiał, znajdujący szereg zastosowań w pracy biurowej. Jeśli zależy nam na uzyskaniu konkretnego formatu papieru, konieczne będzie wykorzystanie odpowiedniego sprzętu. Sprawdź sposoby na szybkie i wygodne cięcie papieru. Zobacz, jakie urządzenia pomogą Ci w uzyskaniu jego idealnego rozmiaru.

Sposoby cięcia papieru

Papier to materiał, który można łatwo poddać obróbce. Jeśli jednak zależy nam na formatowaniu papieru z dokładnością do dziesiątych części milimetra, konieczne jest użycie profesjonalnych narzędzi do cięcia. Zależnie od specyfiki pracy danego biura i ilości wykorzystywanych dokumentów papierowych warto wyposażyć biuro w odpowiednie narzędzia do cięcia.

W klasycznych biurach najczęściej wykorzystywanym typem papieru jest tzw. papier ksero A4 o gramaturze 70 g/m² lub 80 g/m². W agencjach reklamowych, biurach architektonicznych i geodezyjnych standardem jest korzystanie z większego formatu arkuszy A3 i docinanie go do pożądanego wymiaru. W pracy biurowej często zachodzi konieczność wykorzystania także innych typów papieru, np. papieru satynowego, fotograficznego, kancelaryjnego, dwuwarstwowego, wysokogatunkowego, artystycznego lub papieru w roli.

Zanim wybierzemy konkretne urządzenia do cięcia papieru, musimy w pierwszej kolejności zastanowić się, w jaki sposób będziemy z nich korzystać. W tym celu warto odpowiedzieć na następujące pytania:

• Ile kartek chcemy jednocześnie przycinać?
• Jaka jest gramatura papieru, którą chcemy przeciąć?
• Jak często będziemy korzystać z urządzenia do cięcia papieru (sporadycznie czy w trybie ciągłym)?
• Czy chcemy docinać papier tylko w linii prostej? Czy zależy nam na wykonywaniu cięć pod kątem prostym i innymi kątami?
• Czy będziemy wycinać obłe detale i robić krótkie nacięcia?

Narzędzia do cięcia papieru

W ofercie rynkowej dostępny jest szeroki wybór klasycznych, profesjonalnych oraz kreatywnych narzędzi do cięcia papieru. Do najpopularniejszych zaliczamy:

1. Nożyczki

Najpopularniejszy przyrząd do cięcia papieru, który znajduje się na wyposażeniu niemal każdego biura i domu. Nożyczki występują w wielu odmianach, m.in.:

• Nożyczki klasyczne do domu i biura – mogą być wykonane z metalu, tworzyw sztucznych lub hartowanej stali. Długość ostrzy biurowych nożyczek przeznaczonych do cięcia większych formatów papieru najczęściej oscyluje w granicach 25–27 cm. Kształt uchwytów i materiał, z którego są wykonane, mają wpływ na wygodę trzymania. Nożyczki z warstwą teflonową na ostrzach zapobiegają przyklejaniu się papieru samoprzylepnego i naklejek.
• Nożyczki dla leworęcznych – odwrotne ułożenie ostrzy w tego typu nożyczkach stanowi ułatwienie dla osób leworęcznych. Górne ostrze umieszczone jest z lewej strony, dlatego osobie leworęcznej łatwiej jest wyznaczyć przebieg linii przecięcia i wykonać cięcie.
• Nożyczki kreatywne – nieregularny kształt ostrzy sprawia, że docinany brzeg uzyskuje dekoracyjny wygląd. Dostępne są różne wzory cięć, np. ząbkowane i faliste. Nożyczki kreatywne wykorzystywane są często w pracach rękodzielniczych wykonywanych technikami scrapbookingu, decoupage’u oraz mix media.
• Nożyczki dla dzieci do nauki cięcia – wyposażone są w wygodny chwyt zaprojektowany z myślą o małych dłoniach. Specjalny system wspomagający otwieranie ostrzy po zaciśnięciu ułatwia obsługę dzieciom, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z nożyczkami.

2. Nożyk do papieru

Tego typu noże wykorzystujemy najczęściej do precyzyjnego i niestandardowego przycięcia pojedynczych kartek papieru. Noże występują w dwóch wersjach:

• Nożyk segmentowany – często nazywany jest także nożem introligatorskim lub nożem do tapet (tapeciakiem). Jeśli chcemy uzyskać efekt równych brzegów, bez rozciągnięcia papieru i jego rozszarpania, konieczna jest regularna wymiana stępionych końcówek. Ostrze można całkowicie schować w obudowie, dzięki czemu eliminujemy ryzyko skaleczenia. Blokada ostrza zapobiega jego przesuwaniu się podczas cięcia.
• Nożyk modelarski – nazywany także skalpelem lub precyzyjnym nożem do papieru. Cienkie ostrze umożliwia wykonywanie precyzyjnego cięcia. Skalpele do papieru są bardzo pomocne w kreatywnych pracach z papierem wykonywanych technikami cardmakingu, scrapbookingu oraz kolażu. Do produkcji noży wykorzystuje się kilka gatunków materiałów, m.in. stal szybkotnącą (HSS), stal chromową (CRG, CRK), stal narzędziową (SS) oraz wkładki z węglika wolframu (HM). Najpopularniejszym z wyżej wymienionych materiałów jest stal szybkotnąca (HSS), która pozwala wykonać dużą liczbę cięć w krótkim czasie. Ostrze noża można dość łatwo szlifować bez efektu sypania się drobin materiału.

3. Wykrojniki i maszyny do papieru

Wykrojniki to specjalnie uformowane kawałki metalu z krawędzią tnącą. Za pomocą specjalnych maszynek tnąco-wytłaczających możemy z łatwością wyciąć ozdobne kształty z papieru. Tego typu maszyny i wykrojniki wykorzystywane są najczęściej w technice scrapbookingu.

4. Dziurkacze, zaokrąglacze narożników

Dziurkacze oraz zaokrąglacze narożników stosowane są w domach, biurach, archiwach i wszędzie tam, gdzie potrzebne jest szybkie wykonywanie niewielkich otworów w dokumentach papierowych. Poszczególne typy narzędzi wykorzystuje się do wycinania otworów (okrągłych, półokrągłych, podłużnych) lub zaokrąglania narożników.

5. Gilotyny do papieru

Popularne urządzenia biurowe, precyzyjnie przecinające większą liczbę kartek. Klasyczne gilotyny zbudowane są z podstawy i dźwigni, do której przymocowane jest ostrze, które opadając tnie podłożony materiał. Gilotyny mogą być wyposażone w docisk papieru w postaci listwy (metalowej lub plastikowej), dzięki której arkusze papieru nie przesuwają się podczas cięcia. Bardzo pomocne w precyzyjnym przycinaniu papieru są podziałki milimetrowe i/lub calowe naniesione na podstawę gilotyny. Ze względu na mechanizm działania możemy wyróżnić:

• Gilotyny ręczne – idealne do biur, w których sporadycznie przycina się kartki. Gilotyny ręczne wyposażone w docisk ręczny są bardzo proste w obsłudze. 
• Gilotyny elektryczne – urządzenia z elektromechanicznym napędem umożliwiają precyzyjne docinanie dużych ilości kartek. Profesjonalne gilotyny elektryczne wyposażone są w optyczny wskaźnik linii cięcia, który gwarantuje łatwe wyrównanie do paserów.
• Gilotyny hydrauliczne – przeznaczone do profesjonalnego zastosowania w zakładach  introligatorskich, poligraficznych i drukarskich. Wysoka wydajność, regulowana siła docisku i sterowanie za pomocą ekranu dotykowego sprawiają, że precyzyjne cięcie ogromnych ilości papieru nie stanowi żadnego problemu.

6. Obcinarki (trymery) do papieru

Obcinarki papieru, zwane także trymerami do papieru, znajdują zastosowanie w biurach, punktach introligatorskich oraz punktach ksero. Klasyczne obcinarki biurowe umożliwiają jednorazowe cięcie ok. 5–10 kartek. W ofercie dostępne są obcinarki przeznaczone do papieru o formatach A4 oraz A3. Ze względu na sposób działania wyróżniamy:

• Obcinarki krążkowe – wykorzystują mechanizm suwnicowy. Ostrze rotacyjne, które porusza się po prowadnicy, wykonuje precyzyjne cięcie. Obcinarki z mechanizmem krążkowym mogą jednorazowo obciąć mniejszą liczbę arkuszy papieru niż obcinarki z mechanizmem nożycowym. Są bardzo proste w obsłudze i lekkie. Idealnie nadają się do niewielkich biur, w których papier docina się sporadycznie. 
• Obcinarki nożycowe – wykorzystują mechanizm dźwigni. Obcinarki nożycowe w wersjach kompaktowych przecinają jednorazowo do 5 arkuszy papieru o standardowej gramaturze  70 g/m². Zaznaczone na stole roboczym (podstawie) miarki, linie formatów i kątomierze pomagają w wyznaczeniu linii cięcia. Aby ograniczyć ryzyko skaleczenia, poszczególne modele mogą być wyposażone w zabezpieczające palce przeźroczyste listwy.

Przeczytaj też: Najlepsze obcinarki i gilotyny – TOP 10 urządzeń do biura

7. Piły do papieru

Stosuje się je do cięcia papieru w roli. Zależnie od tego, jak duże średnice roli chcemy przeciąć, możemy zastosować piły z posuwem manualnym, hydraulicznym lub elektrycznym. Maszyny do papieru umożliwiają przecięcie papieru bez konieczności rozwijania roli. Wysokiej klasy maszyny wyposażone są w wydajne łańcuchy widiowe o specjalnej geometrii ogniw, które zapewniają gładką powierzchnię cięcia. Specjalne systemy korekty linii cięcia, stellitowane prowadnice i stół do obrotu roli papieru to dodatkowe elementy wyposażenia, usprawniające prace pił do papieru. Tego typu urządzenia stosowane są głównie w zakładach przemysłu papierniczego.

Zalety korzystania z narzędzi do cięcia papieru

Przycinanie kartek do jednego formatu, formatowanie zaproszeń i wizytówek czy wyrównanie spiętych kartek to tylko przykładowe czynności, do wykonania których wykorzystujemy biurowe narzędzia do cięcia papieru. Precyzyjne przecięcie grubszej warstwy papieru wymaga zastosowania specjalistycznego sprzętu. Oto lista najważniejszych korzyści wynikających z wykorzystania odpowiednio dobranych urządzeń:

• Precyzja – umożliwiają dokładne cięcie papieru w linii prostej lub wzdłuż określonego wzoru z dokładnością do dziesiątych części milimetra.
• Oszczędność czasu – za ich pomocą szybko i łatwo można przyciąć duże ilości papieru, co jest istotną zaletą dla firm produkujących np. katalogi, broszury, wizytówki, plakaty. 
• Bezpieczeństwo – zaawansowane narzędzia do cięcia papieru są wyposażone w zabezpieczenia, które zapobiegają przypadkowym skaleczeniom i innym urazom. 
• Łatwość użytkowania – urządzenia są proste w obsłudze i nie wymagają specjalistycznych umiejętności. 
• Wygoda – odpowiednio dobrane narzędzia zapewniają wygodną pracę, co pozwala uniknąć nadmiernego zmęczenia i bólu rąk. 
• Wielofunkcyjność – niektóre urządzenia umożliwiają cięcie także innych materiałów, takich jak folia, skóra czy tektura.